از حدود دو هفته گذشته تاکنون بازار کالاهای گوناگون به ویژه وارداتیها دستخوش تغییر و تحولاتی شد که از نظر برخی از کارشناسان و فعالان بازار قابل پیشبینی و از نظر گروهی وقوع آنها در بازار بعید بود.
این تحولات در پی جریانات سیاسی و برخی از تغییرات موقتی اقتصادی رخ داد.
در بازار کامپیوتر نیز این تغییر و تحولات، به غیر از بروز تغییراتی در زمینه عرضه و تقاضا و روند قیمتها در بازار، به تغییر سیاست برخی از فروشندگان و شرکتهای بزرگ ختم شد. و چنین شد که بازار در مواجهه با تغییرات ناگهانی نرخ ارز واکنشی نه چندان غیر قابل پیشبینی از خود نشان داد. از سوی دیگر پیشبینیهایی که از جانب برخی کارشناسان و دستاندرکاران بازار، درباره وضعیت بازار کامپیوتر و تجهیزات دیجیتالی و کامپیوتری ارائه شده است که گویا این پیشبینی چندان با انتظارات خریداران و در کل گروه مصرفکننده همخوانی ندارد. با توجه به این موضوع قصد داریم در این گزارش ضمن بررسی و تحلیل بازار کامپیوتر در دو هفته اخیر،نگاهی به پیشبینیهای کارشناسانه در مورد وضعیت بازار داشته باشیم. ضمن اینکه قصد داریم مشخص کنیم که تغییرات قیمت بیشترین تاثیر را روی چه گروه کالاهایی گذاشته است. اگر این موضوعات در ذهن شما سوال ایجاد کرده است این گزارش را بخوانید:
** کاهش 10 تا 15 درصدی قیمتها در بازار بدون مشتری از واپسین روزهای خردادماه و در پی ریزش 50 تا حدود 500 تومانی ارزش دلار آزاد در بازار، قیمتها در بازار کامپیوتری که به گفته فعالانش به هیچ وجه امکان کاهش قیمت در آن وجود نداشت جریانی نزولی در پیش گرفت و قیمتها به طور پلکانی کاهش یافت. گروهی از فعالان بازار این کاهش قیمت را بین 10 تا 15 درصد و گروهی تا حدود 25 درصد نیز اعلام کردهاند که کاهش قیمتها در مورد کالاهای کم فروش بیشتر و در مورد آنهایی که در رده پرفروشها هستند کمتر است. این درحالی است که این بازیهای قیمتی و درصدگیریها برای محاسبه تغییرات قیمت نه بر پایه منطق و اصول،که کاملا سلیقهای و بر پایه خواست و سلیقه فروشنده اعمال و به خریدارانی که در بازار وجود ندارند اعلام میشود. اگر سری به بازار کامپیوتر زده و مروری بر روند قیمتها طی حداقل یک ماه گذشته داشته باشید به خوبی صحت ادعای ما برایتان مشخص میشود. بررسیهای «دنیای اقتصاد» از وضعیت بازار در دو هفته گذشته گویای این است که اکثر شرکتهای بزرگ و واردکنندگان عمده از عرضه و فروش کالا در بازار خودداری کرده و فروشگاهها نیز با اعمال قیمتهای سلیقهای و کاهش قیمت برخی از کالاها در صدد استفاده از وضعیت موجود برآمده تا با کاهش قیمتها از تابستانی که باید پرمشتری باشد و نیست بهرهای ببرند. گزارش «دنیای اقتصاد» در مورد روند قیمتها در بازار کامپیوتر گویای این امر است که در بازار کامپیوتر کالاهایی که بیشترین مخاطب را طی ماههای قبل داشته با کاهش 10 تا نهایتا 15 درصدی و آنهایی که مخاطبان کمتری دارند و قیمتی گران با کاهش بیشتر قیمت مواجه شدهاند. البته از اواخر هفته گذشته که قیمت دلار آزاد در بازار مجددا افزایش یافت، قیمتها در بازار کامپیوتر نیز در حدود 5 درصد افزایش یافت. به عنوان مثال لپتاپهایی با کانفیک پایین و میانگین قیمت یک میلیون تا یک میلیون و 300 هزار تومان با کاهش 100 تا 200 هزار تومانی قیمت و لپتاپهای گران قیمت و کم فروش با میانگین قیمت 2 میلیون تا 4 چهار میلیون تومان با کاهش 200 تا نهایتا500 هزار تومانی قیمت مواجه شدهاند. اما اتفاق جالبی که در بازار افتاده است این است که برخی از مدلهای گران قیمت که قیمتی بالاتر از 4 تا 5 میلیون تومان دارند در بازار کمیاب شده و به عبارتی شرکتها از عرضه آنها در بازار خودداری کردهاند. سهیل ترکان، مدیر اجرایی و قائم مقام مدیرعامل شرکت فراسو در این باره به «دنیای اقتصاد»اعلام کرد: اگر چه در بازار گروهی مغازهدار قیمت کالاها را کاهش دادهاند. اما شرکتهای بزرگ و واردکنندگان عمده بیشتر سعی کردهاند تا فروش خود را متوقف کنند. زیرا در شرایط فعلی این امن ترین کار است. به گفته وی، برخی از شرکتها نیز که 15 درصد کاهش قیمت را اعلام کردهاند، عمدتا قیمت دو تا سه مدل را کاهش دادهاند نه تمام محصولات را. یکی از عرضهکنندگان محصولات اپل هم با تایید این گفته اعلام کرد:کاهش قیمت اجناس گران قیمت ضرر بزرگی به فروشنده میزند و ما حاضریم کالاها را در انبار نگه داریم ولی با این ضرر زیاد به فروش نرسانیم. اما رضا موسوی، مدیرعامل شرکت آذر تحلیل در این باره به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: روند قیمتها در بازار کاملا به نوسانات نرخ ارز آزاد بستگی دارد و ما هم قیمتها را بر این اساس در بازار اعلام میکنیم. به همین دلیل با کاهش نرخ دلار در هفتههای قبل قیمتها را در حدود 10 تا 15 درصد گران و با افزایش مجدد قیمت دلار آزاد قیمتها را 5 درصد گران کردیم. فکوری، یکی از فعالان بازار نیز با بیان این مطلب که قیمتها در بازار کاهش یافته است گفت: در بازار شاهد یک ریزش 10 تا 12 درصدی قیمت بودهایم و اعلام رقمهای کاهش 15 تا 20 درصد در رابطه با کاهش قیمتها درست نیست.
** وضعیت بازار آتی از نگاه کارشناسان و فعالان بازار گفتیم خریدارانی که در بازار وجود ندارند، یاد بازار خلوت و کم مخاطبی افتادیم که در پی تغییرات نرخ ارز و انتشار خبر کاهش قیمتها در بازار کامپیوتر،معدود مشتریان خود را به امید کاهش بیشتر قیمتها در پی بهبود اوضاع و احوال سیاسی و اقتصادی کشور از دست داده است. بازاری که حالا دیگر هر قدر هم قیمتهایش کاهش یابد، خریداران به امید کاهش بیشتر قیمتها از خرید از آن خودداری میکنند و نشستهاند تا قیمتها به زمانی که دلار یک هزار و 200 تومان بود برسد و این از نظر کارشناسان امری کاملا بعید است! فکوری یکی از فعالان بازار در این باره به «دنیایاقتصاد» اعلام کرد: اگر چه بازار در بدترین شرایط قرار دارد، اما این رکود نمیتواند ادامه دار باشد و به نظر میرسد در ماههای تیر و مرداد بازار وضعیت بهتری بیابد. وی افزود: اگر چه در حال حاضر کاهش قیمتها در بازار منجر به افزایش تقاضا نشده است، اما یک شادابی در بازار مشاهده میشود و یک امیدواری در بازار به وجود آمده است نسبت به آینده! رضا موسوی، مدیر عامل شرکت آذر تحلیل هم در این باره گفت: این یک قانون و اتفاق عجیب در بازار است که هر گاه قیمتها در بازار کاهش مییابد خریداران خرید نمیکنند و در مقابل هر گاه کالاها گران میشود برای خرید اقدام میکنند. به گفته وی اکنون نیز شرایط اینگونه است و خریداران در انتظار کاهش بیشتر قیمتها هستند. اما همه چیز به شرایط اقتصادی و البته سیاسی جامعه بستگی دارد. به گفته وی، مرداد ماه که رییسجمهور جدید کابینه را تحویل بگیرد وضعیت بازار مشخص میشود و تا آن زمان نمیتوان پیشبینی درستی از وضعیت بازار داشت. سهیل ترکان اما به «دنیای اقتصاد»اعلام کرد: با توجه به شرایط موجود همه باید منتظر نرخ دلار باشند و نظر شخصی من این است که نرخ دلار نمیتواند به کمتر از سه هزار و 200 تومان برسد. پس نباید امید بیخودی به کاهش بیشتر قیمتها بست. کارشناسان و فعالان بازار که میگویند نرخ دلار مبادلاتی در اتاق مبادلات ارزی در حدود 2 هزار و 500 تومان است میگویند: باید اختلافی 20 تا30 درصدی بین قیمت دلار آزاد و مبادلاتی وجود داشته باشد و به این ترتیب نرخ دلار آزاد نمیتواند کمتر از سه هزار تا سه هزار و 200 تومان باشد.
چه کالاهایی بیشترین تغییر قیمت را تجربه کردند؟ شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید در بازار کامپیوتر کدام کالاها دستخوش بیشترین تغییرات قیمت شدهاند. بر اساس بررسیهای انجام شده در حوزه کامپیوتر، انواع لپتاپ با میانگین قیمت دو تا سه میلیون تومان با کاهش 200 هزار تا 400 هزار تومانی قیمت مواجه شدهاند. اما لپتاپهای گرانقیمت مخصوصا تحت برندهای گرانقیمت نظیر اپل چندان ارزان نشدهاند. همچنین انواع تبلت با میانگین قیمت یک تا 2 میلیون تومان با کاهش قیمت 10 تا 15 درصدی قیمت مواجه شدهاند. قیمت انواع کارت گرافیک و مارد بورد نیز در حدود 5 تا 10 درصد بسته به برند کالا تغییر کرده است. در حوزه تجهیزاتی نظیر کیبورد، موس و... نیز شاهد تغییرات جزئی قیمت (در حدود 2 تا 5 درصد) بودهایم. در حوزه تجهیزات سرگرمی و کنسولهای بازی نیز در برخی موارد شاهد کاهش 5 درصدی قیمت بودهایم و البته در بسیاری از موارد قیمتها ثابت بوده است.